Ik ben in Nederland geboren. Als je deze blog zonder vertaling begrijpt, jij waarschijnlijk ook. Onbewust komt dit met een aantal voordelen. Eenvoudige zaken. Dingen waar menigeen niet eens bij stil staat. (We zijn immers een vrij georganiseerd land.)
Denk aan het Nederlandse paspoort. Dat is bijna letterlijk goud waard in de wereld. Zonder visum of enig gedoe kun je naar zo’n 190 landen reizen. In tegenstelling tot de Indonesische variant: slechts 73. (Je kunt nóg slechter af zijn: zie de bron.)

Papieren & stempels voor een Nederlander
Wil je als Nederlander ergens anders gaan wonen? Dan hoef je binnen Europa eigenlijk alleen maar te verhuizen. Natuurlijk vergt het wat administratie, maar het is relatief eenvoudig. Je schrijft je uit bij jouw gemeente en krijgt hier een bewijs van. In combinatie met je paspoort heb je dan in principe genoeg materiaal om je in te schrijven in een ander Europees land. (Even los van lokale verplichtingen zoals zorgverzekering, etc.)
Hoe verder je van europa afgaat, hoe meer documenten je nodig hebt. Dingen zoals je geboortecertificaat. Al is dat in Nederland ook vrij simpel. Je gaat naar de gemeente en vraagt om een internationaal uittreksel van de geboorteakte. In het ergste geval heb je ook een Apostille stempel nodig, dan moet je nog even naar de rechtbank. (Kost wat geld, maar dan heb je het in handen.)
In Nederland is alles geautomatiseerd. De verschillende systemen kunnen in theorie met elkaar communiceren. Iedere ambtenaar die een handtekening op jouw document zet is netjes geregistreerd. Ongeacht welk document je nodig hebt. (Dit scheelt zeeën aan tijd.)

Dezelfde papieren & stempels in Indonesië
In ons geval waren twee documenten het belangrijkste. De geboorteakte en een ongehuwdverklaring. Inclusief een vertaling en een Apostille stempel. Het aanvragen hiervan vergt aanzienlijk meer moeite. (Hieronder lees je wat voor moeite dan.)
De geboorteakte. Doorgaans wordt de akte hier één keer afgegeven. Om deze reden lamineren de meeste mensen hun document. Je moet er immers zuinig op zijn. Echter wordt een gelamineerd document niet geaccepteerd in Nederland. (Gevolg: je hebt de vertaling/Apostille voor niets uitgevoerd op dit document.)

Sinds 2021 is het mogelijk om een digitaal uittreksel te krijgen. Je moet een aantal formulieren invullen en na een tijdje krijg je een PDF toegestuurd. Deze PDF kun je dan uitprinten en dat is dan je uittreksel. Gelukkig staat de informatie hier dan ook in het Engels op. Vervolgens moet je een Apostille stempel aanvragen bij een ministerie.
Alleen wat blijkt… De persoon die de handtekening gezet heeft, is niet geregistreerd bij het ministerie die deze stempels afgeeft. (Maar HOE dan?) Dus moet je allerlei formulieren invullen over deze persoon. Lokaal moet je handtekeningen verzamelen en dan terug naar het ministerie. (Het leest eenvoudiger dan het is, gaat veel tijd overheen.)
De ongehuwdverklaring. In Nederland ook wel bekend als een verklaring van huwelijksbevoegdheid. Als we er eentje als Nederlander aanvragen in ons eigen land heb je te maken met 1 partij: de gemeente. Het document komt in het Nederlands, maar heeft ook vertalingen in bijvoorbeeld Engels. (Hier is het een iets uitgebreidere route.)

De verkorte samenvatting van de stappen die we moeten nemen:
- Naar RT/RW (Het opperhoofd van de buurt)
- Kelurahan (Het opperhoofd van het dorp)
- Kecamatan (Het opperhoofd van het district)
- Catatan Sipil (De civiele registratie)
- Legalisatie Ministerie van Justitie
- Legalisatie Ministerie van Buitenlandse zaken
- Vertaling door beëdigde vertaler
- Opnieuw Legalisatie Ministerie van Justitie
- Opnieuw Legalisatie Ministerie van Buitenlandse zaken
- Legalisatie op Nederlandse ambassade in Indonesie
Bij de eerste 4 moet je geluk hebben dat de mensen die verantwoordelijk zijn voor hun stukje mee willen werken. Het komt regelmatig voor dat ze, om welke reden dan ook, niet meewerken. Complete willekeur. In combinatie met hier en daar wat discriminatie. (Zo kun je niet vertellen dat je als man met een andere man wil gaan trouwen.)
Met een beetje pech is de handtekening van 1 van de personen die tekent ook niet geregistreerd. Daar komt dan weer een hele papierhandel bij kijken.

Zelf uitzoeken en regelen
Dit is de grote uitdaging. In Nederland vertellen ze je wel wát je nodig hebt, maar nergens hóe deze documenten te krijgen. Noch geven ze voorbeelden van hoe deze documenten er dan uitzien. (En krijg je soms tegenstrijdige informatie.)
Je wordt nogal aan je lot overgelaten. Maar als je het niet goed doet, weigeren ze de documenten glashard. Je kunt je voorstellen dat het op momenten wat frustratie en stress brengt. Desondanks blijven we gewoon lekker doorgaan.
P.S.
Zoals je ondertussen gewend bent zijn de foto’s van random momenten in de afgelopen weken. We zijn ondertussen op Java aangekomen. Na ons verblijf in Surabaya zitten we nu in Yogyakarta. Her en der doen we toeristische dingen, maar doen vooral lekker rustig aan.
Voor nu is het weer lang genoeg, tot de volgende maandag!